Παρά το ράλι των μετοχών, η ύφεση το 2023 εξακολουθεί να είναι πιθανή, καθώς η Fed συνεχίζει να αυξάνει τα επιτόκια

Η ανάκαμψη της χρηματιστηριακής αγοράς δεν αποτελεί σήμα για την οικονομία.

Οι μετοχές αυξήθηκαν την Τρίτη μετά τη δεύτερη έκθεση σε λιγότερο από μία εβδομάδα που έδειξε επιβράδυνση του πληθωρισμού, εξέλιξη που θα μπορούσε να σημαίνει ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα περιορίσει την πιο επιθετική εκστρατεία αύξησης των επιτοκίων της από τις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η χώρα θα αποφύγει την ύφεση το επόμενο έτος, λένε οι οικονομολόγοι.

Μόλις το 22% των οικονομολόγων πιστεύει ότι η Fed θα μπορέσει να περιορίσει τον πληθωρισμό χωρίς να προκαλέσει ύφεση, σύμφωνα με έρευνα 50 οικονομολόγων που διεξήχθη στις 7-8 Νοεμβρίου από την Wolters Kluwer Blue Chip Economic Indicators. Αυτό είναι μειωμένο από το 24% που πίστευε ότι η κεντρική τράπεζα θα μπορούσε να επιτύχει μια “ήπια προσγείωση” τον Οκτώβριο και το 38% τον Σεπτέμβριο. Η συντριπτική πλειοψηφία των οικονομολόγων πιστεύει ότι η ύφεση θα είναι ήπια.

Η δημοσκόπηση έγινε πριν από την έκθεση της περασμένης Πέμπτης που αποκάλυψε ότι οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν 7,7% τον Οκτώβριο σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, η μικρότερη αύξηση από τον Ιανουάριο. Ένα μέτρο της υποκείμενης αύξησης των τιμών που εξαιρεί τα ευμετάβλητα είδη διατροφής και ενέργειας υποχώρησε επίσης απότομα, σύμφωνα με τον δείκτη τιμών καταναλωτή του Υπουργείου Εργασίας.

Τα καλύτερα του αναμενόμενου στοιχεία έστειλαν τον δείκτη S&P 500 στα ύψη κατά 5,5%, το μεγαλύτερο άλμα από την άνοιξη του 2020. Την Τρίτη, ο δείκτης σημείωσε άνοδο έως και 1,85% μετά από άλλη έκθεση που έδειξε ότι οι τιμές χονδρικής αυξήθηκαν λιγότερο από ό,τι προβλεπόταν τον περασμένο μήνα, προτού επιστρέψει περίπου τα μισά κέρδη μέχρι το κλείσιμο της αγοράς.

Θα υπάρξει ύφεση το 2023;
Αλλά ορισμένοι οικονομολόγοι λένε ότι τα καλά νέα για τον πληθωρισμό δεν αλλάζουν την πρόβλεψή τους για μια μέτρια ύφεση το 2023, καθώς η Fed συνεχίζει να ωθεί τα επιτόκια προς τα πάνω, περιορίζοντας τον δανεισμό και τις δαπάνες των καταναλωτών και των επιχειρήσεων.

“Το γεγονός ότι είχαμε έναν καλό μήνα δεν είναι αρκετό για να τους σταματήσει από την πορεία που ακολουθούν”, λέει ο Bob Schwartz, ανώτερος οικονομολόγος της Oxford Economics.

Οι αξιωματούχοι της Fed έχουν πει ότι πρέπει να δουν αρκετούς μήνες εξασθένησης του πληθωρισμού προτού σταματήσουν τις αυξήσεις των επιτοκίων τους. Πέρυσι, οι αυξήσεις των τιμών επιβραδύνθηκαν για λίγο πριν εκτοξευθούν εκ νέου, και ένα παρόμοιο μοτίβο συνέβη στη δεκαετία του 1970, λέει ο Schwartz.

“Εξακολουθούν να ανησυχούν περισσότερο για την πρόωρη διακοπή των αυξήσεων των επιτοκίων παρά για την υπερβολική αύξησή τους”, λέει ο Schwartz, επαναλαμβάνοντας τις παρατηρήσεις του προέδρου της Fed Jerome Powell στις αρχές του μήνα.

Πόσο θα αυξήσει τα επιτόκια η Fed;
Σε συνέδριο της UBS την Κυριακή, ο διοικητής της Fed Κρίστοφερ Γουόλερ δήλωσε ότι η αγορά αντέδρασε υπερβολικά στους ενθαρρυντικούς αριθμούς για τον πληθωρισμό, σημειώνοντας ότι η Fed έχει ακόμη “δρόμο μπροστά της” πριν σταματήσει τις αυξήσεις των επιτοκίων της.

Η Fed ανησυχεί εξίσου για την επιβραδυνόμενη αλλά ακόμη ζωντανή αγορά εργασίας, λέει ο Jonathan Millar, ανώτερος οικονομολόγος της Barclays στις ΗΠΑ. Αυτό ασκεί ανοδικές πιέσεις στους μισθούς, αναγκάζοντας τις εταιρείες να μετακυλήσουν το αυξημένο κόστος εργασίας στους καταναλωτές μέσω υψηλότερων τιμών.

“Η αγορά εργασίας είναι πολύ ισχυρή και θα πρέπει να επιβραδυνθεί πριν κάνουν παύση”, λέει ο Millar. Οι εργοδότες πρόσθεσαν 261.000 θέσεις εργασίας τον Οκτώβριο, πολύ πάνω από τις 190.000 που ανέμεναν οι οικονομολόγοι, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας.

Παράλληλα, η έκθεση για τον πληθωρισμό της περασμένης εβδομάδας έπεισε τους επενδυτές ότι η Fed είναι έτοιμη να επιβραδύνει τον ρυθμό αύξησης των επιτοκίων ήδη από τον επόμενο μήνα. Μετά από τέσσερις αυξήσεις των επιτοκίων κατά τρία τέταρτα – και συνολικά σχεδόν 4 ποσοστιαίες μονάδες σε αυξήσεις φέτος – οι αγορές που προβλέπουν τις ενέργειες της Fed υπολογίζουν ότι οι αξιωματούχοι θα αυξήσουν το βασικό βραχυπρόθεσμο επιτόκιό της κατά μισή μονάδα τον επόμενο μήνα και θα κάνουν παύση αφού το επιτόκιο φθάσει σε ένα εύρος 4,75% έως 5% τον Μάρτιο. Η αγορά προθεσμιακών συμβολαίων της Fed ανέμενε ότι η κεντρική τράπεζα θα άρει το επιτόκιο στο 5% έως 5,25%.

“Νομίζω ότι θα είναι πιθανότατα σκόπιμο σύντομα να προχωρήσουμε σε έναν πιο αργό ρυθμό αυξήσεων, αλλά νομίζω ότι αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό να τονίσουμε είναι ότι… έχουμε επιπλέον δουλειά να κάνουμε”, δήλωσε τη Δευτέρα η Brainard, σύμφωνα με το Reuters.

Θα σταματήσει η Fed να αυξάνει τα επιτόκια;
Ενώ η Fed πρέπει να δει την αγορά εργασίας και τον πληθωρισμό να χαλαρώνουν περαιτέρω προτού αποσυρθεί, “υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία ότι η κορύφωση του πληθωρισμού είναι πίσω μας και η υποχώρηση θα πρέπει να συνεχιστεί”, έγραψε ο Schwartz σε σημείωμα προς τους πελάτες του.

Ο πιο συγκρατημένος πληθωρισμός και μια λιγότερο επιθετική Fed δεν θα αποφύγει μια ύφεση, αλλά, “μειώνει τον κίνδυνο μιας σοβαρής ύφεσης”, λέει ο Schwartz.

Η Morgan Stanley πιστεύει ότι η Fed θα υποχωρήσει ακόμη περισσότερο, αποφεύγοντας την ύφεση “με το ζόρι”. Σε έκθεσή της την Κυριακή, η εταιρεία ερευνών ανέφερε ότι αναμένει ότι η κεντρική τράπεζα θα σταματήσει να αυξάνει το βασικό της επιτόκιο αφού αυτό φτάσει σε ένα εύρος 4,5% έως 4,75% στις αρχές του επόμενου έτους.

Εκτός από την ψύξη του πληθωρισμού – ειδικά για αγαθά όπως τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα — η εταιρεία αναμένει ότι η μέση αύξηση των θέσεων εργασίας θα επιβραδυνθεί σημαντικά τους επόμενους μήνες και θα πιάσει πάτο στις 50.000 μέχρι τα μέσα του 2023. Η Moody’s Analytics προβλέπει ότι η αύξηση της απασχόλησης θα σταματήσει μέχρι τότε.